Belediye Meclisinin 05.09.2011 Tarih ve 496 sayılı kararı ile komisyonumuza havale edilen İlimiz ticari bölgelerinde ön bahçelerin gelişi güzel (kapatılarak bilinçsiz kullanım alanları oluşturulması görüntü kirliliği oluşturmakla birlikte vatandaşların şikayetleri incelendi. Hizmet alımı yaptığımız A Grubu Şehir Plancısı imar plan müellifinden 12.09.2011 tarihinde alınan yazılı görüş aşağıya çıkarılmıştır. Kentlerimizde son yıllarda özellikle kapalı alanlarda sigara kullanımının yasaklanmasından sonra bahçelerin kullanımına yönelik kötü bir uygulama var. Zemin katı işyeri olan binalarda; gölgelik adı altında önde kalan kısımların üstü kapatılıyor. Daha sonra dört bir taraftan,ister cam olsun, ister PVC doğramalarla kapatılıp kullanıma açılıyor. Bu bazen bir lokanta, bir kafeterya ve bazen de market, konfeksiyon mağazası olarak karşımıza çıkıyor. Önceleri vitrinde sergilenen mallar şimdi tüm ticari birimlerce bahçelerde sergilenmeye başladı. Bazı yerlerde cam açılır kapanır elemanlar, çelik yapı elemanlar ve ahşap elemanlarla kapalı mekanlar yaratılması öncelikle kent merkezlerinde çevrenin görünümünü olumsuz etkilemekte ve insanın bakış genişliğini daraltmaktadır. Bazı yerlerde dükkanlar karşılıklı olarak, ön bahçeyi komple çeviriyor, yola çatı uzatıp, gölgelik olarak kullanıyorlar ve yolun aşırı daralmasına neden olabililiyorlar. Bakkallar ve kafeteryalar; buzdolabı, ekmek dolaplarını ve gazete reyonlarını da bu bölgeye yerleştirince, sanki işgal edilmiş görüntüsü oluşuyor. Hatta bazı manav dükkanları yaya kaldırımlarını kullanınca çevreyi semt pazarına dönüştürüyorlar. Birden fazla bağımsız bölüm olan binalarda, ön bahçe, yan ve arka bahçeler vardır. Bu alanlara İmar Kanunu ve yönetmeliklerine göre kesinlikle inşaat yapılamaz ve etrafı çevrilemez. Binanın tüm maliklerinin muvafakati alınmak suretiyle, mimari projesinde başka şekilde belirtilmemiş ise, ön cephenin bir bahçe veya bahçe duvarı ile kaldırımdan veya caddeden ayrılmış kısımları bahçe içi ortak alana girer. Ortak alanlardan faydalanma koşulları bellidir. Eğer yönetim planında buraların kullanımı ile ilgili dükkanlara bir ayrıcalık sağlanmamış veya herhangi bir genel kurulda %100 malik tarafından (tüm maliklerin onayı) buraların kullanımı konusunda dükkan sahiplerine bir ayrıcalık tanındığına dair bir madde ile kabul edilmiş bir karar veya tüm maliklerin imzaladığı bir muvaffakatname yoksa dükkanlar buraları işgal edemezler. Ayrıca bu muvaffakatnameler verilde dahi sonradan satın alan malikleri bağlamaz. Bağımsız bölüm malikleri, kat mülkiyeti yasasını bilmiyor olabilirler. Bu nedenle bu gibi yerlerin belediye tarafından denetlenmesi, bağımsız bölüm sahiplerinin muvafakatlerinin alınması ve bahçe kullanımına yönelik bir standart getirilmesinin faydalı olacağı kanaatindeyim. Ayrıca İmar Kanununun bahçelerin düzenlenmesi ile ilgili bölümünde; İmar Kanununun "İnşaat, Tamirat Ve Bahçe Tanzimi İle İlgili Tedbirler Ve Mükellefiyetler" ile ilgili Madde 34 de "İnşaat ve tamiratın devamı ve bahçelerin tanzim ve ağaçlandırılması sırasında yolun ve yaya kaldırımlarının, belediye veya valiliklere ve komşulara ait yerlerin işgal edilmemesi ve buralardaki yeraltı ve yerüstü tesislerinin tahrip olunmaması ve bunlara zarar verilmemesi, taşıt ve yayaların gidiş ve gelişinin zorlaştırılmaması, ...." "....Zemin katlarda, dükkan yapılmasına müsaade edilen yapılarda yaya kaldırımı ile aynı seviyedeki ön bahçeleri yayaya açık bulunduracak, yayaların can emniyetini tehlikeye düşürecek duvar ve manialar yapılamaz. Bu gibi yerlerde ve parsel hudutlarına merdiven yapılması zaruri hallerde rıht yüksekliği 0.15 metreden fazla olamaz." denilmektedir. En uygun kullanım için ise, plan notlarına şu madde eklenebilir. "Ticaret olarak kullanılan yapıların ön bahçelerinde hiç bir şekil ve malzeme cinsi ayrımı olmaksızın kapalı alan elde etmeye yönelik ayırıcı unsurlar bulundurulamaz. Bu doğrultuda bahçe sınırlarına saksı konulamaz, bitki vb. dikilemez. Ancak yağmur ve güneşten korunmak maksadı ile bina çephelerine montajlı ya da yapışık materyaller kullanılabilir. Bu materyallerin bahçe içinden de sabitlenmesi için direk vb. statik elemanları kullanılamaz. Yapılacak korunakların ve bunlarda kulanılacak materyallerin boyut, cins ve renkleri belediye ye sunulacak projelerde belirtilerek ve onay alınarak yapılması zorunludur." Bu açıklamalar ile ilimizde yapılan uygulamalar arasında farklılık oluşmakla birlikte görsel kirlilik oluşmaktadır. Bu durum 634 sayılı kat mülkiyeti kanununa göre yönetim planlarında olsa bile Belediye izni olmadan yapılamaz. Yapılan araştırmada hiç birisinin izni bulunmadığı tespit edilmiştir. |