UNESCO Tescilli Gastronomi �ehri Afyonkarahisar

�scehisar

Afyonkarahisar-Ankara karayolu �zerinde olup il merkezine 23 km uzakl�ktad�r. 1987 y�l�nda il�e olmu�tur. Zengin mermer yataklar� �zerinde kurulmu� olan il�emiz, tar�m, hayvanc�l�k ve mermer sanayi �zerinde geli�mi�tir. �l�enin ad�, ilk defa i�itenler i�in olduk�a dikkat �ekicidir. "�scehisar" ismi ile ilgili olarak, Anadolu'nun T�rkler taraf�ndan fethedilmesi y�llar�na bak�ld��nda �u bilgilere rastlamaktay�z: " �in tarihlerine g�re en eski T�rk ili (T�RK�STAN) Hiyenigne(Koyunlu) devleti be� b�y�k hanl�k �eklinde y�netiliyordu. Kuzeyde KARAHAN, g�neyde AKHAN, bat�da KIZILHAN, merkezde SARIHAN(�lhan), do�uda G�KHAN komuta ediyordu.
�u halde Kara, G�k, K�z�l, Ak ve Sar� isimleri renk de�il, birer y�n ve T�rk �li'nin ayr�ld�� be� b�y�k boy ad� demektir.

Sel�uklu h�k�mdar� I.MESUD d�neminde Afyonkarahisar civar�nda 300 yerle�im b�lgesi tespit edilmi�, yukar�da bahsedilen T�rk boylar� buralara isk�n edilmi�tir. Oturumuna tahsis edilen milletin mensup oldu�u boy ad�na g�re bu b�lgelerin adlar� konulmu�tur. Bu be� boydan b�l�nerek Anadolu'ya gelenlerin yerle�im alanlar� �unlard�r: "Kar, Karaca, Karasar, (Karahisar-Afyonkarahisar) �scekarahisar (�scehisar), Karaca�ren (Belkaram�k), Karadilli, Karayoku�, Karakuyu, Karata�, Karacalar, Karasand�kl�, Karak��la, Karahalilli, Karayatak."

Bu bilgiler ��nda d��n�ld��nde, "�scehisar" ad� Karahan boyundan gelen T�rklerin ad�d�r. Ya�l�lar�n zaman zaman kulland�klar� "�scekaraser" �eklindeki ifadelerden de bu h�kme varmak m�mk�nd�r.
Demek ki T�rkler 800 y�l �nce Anadolu'yu vatan olarak benimsemi�ler, Karahanl�lar boyundan gelenlerle b�lgeye "�scekaraser" ad�n� vermi�lerdi. Zamanla bu isim �scehisar'a d�n��m��t�r.

Tarihi olduk�a eski olan il�emizde Roma, Hitit, Frig ve T�rk-�sl�m d�nemlerine ait pek �ok eser bulunmaktad�r. Bu d�nemlere ait eserlerin bir k�sm� tahrip olmakla birlikte �nemli bir b�l�m� g�n�m�ze kadar ula�m��t�r. Seydiler Kalesi, peribacalar�, K�rkinler, �atal Kayalar, Menev�eli Kayalar, K�z�l Kayalar, Selimiye Kayal�klar�, Orna� Kayal�klar�, Bacak Kale, D�k�meon Kale surlar�, Gresunlular �ehitli�i, Frig, Roma ve Bizans d�nemlerine ait yerler g�r�lmeye de�er eser ve tabiat harikalar�d�r.

Alanyurt, Selimiye, �ata��l ve Da�lat �evreleri yayla ve da� turizmine elveri�lidir. �l�e merkezinin kuzeyindeki ormanl�k alanlar piknik yapmaya ve avc�l��a olduk�a m�saittir. Seydiler G�l� �evresi, K�ro�lu da�lar� ormanl�k sahalar� ve Ac�su mevkii il�enin belli ba�l� dinlenme yerleridir.

�l�enin Seydiler kasabas�nda Hasan bin Basri T�rbesi ve Camisi bulunmaktad�r. Kuduz hastal��n� tedavi eden Hasan Bin Basri ve be� bilgin arkada��, Horasan'dan gelip Seydiler kasabas�na yerle�mi�ler ve burada ya�am��lard�r. Bunlar�n t�rbesi Hasan Bin Basri soyundan gelen "Tekke�in" ad� verilen ki�ilerce yapt�r�lm�� ve bunlar t�rbenin bak�m ve temizli�ini n�betle�e olarak �stlenmi�lerdir. Hasan Bin Basri'nin muhaf�zlar� oldu�u san�lan �oban Dede yat�rlar� da bu kasabam�zdad�r.

Ege b�lgesinin en do�usundaki il�elerimizden birisi olan �scehisar, 29 �c- 40� -31�c-43� do�u meridyenleri ile 37�-40�-39�-17� kuzey paralelleri aras�nda olup do�udan Bayat, bat�dan Afyonkarahisar merkez, kuzeyden �hsaniye ve �ifteler(Eski�ehir) il�eleri, g�neyden Gebeceler kasabas�yla �evrilmi�tir.

Ortalama y�kseltisi 1050 m olan il�enin y�zey �ekillerinde �nemli farkl�la�malar g�r�l�r. �l�e topraklar�n�n kuzey ve kuzey do�u kesimleri da�l�k ve engebeli olmas�na ra�men, g�ney ve bat� kesimleri ise dalgal� ve d�z bir yap� �eklinde g�r�l�r. �l�enin genel g�r�n�m� ise yayla karakteri ta��maktad�r.

�l�e merkezi 7 tepe �zerinde kurulmu�tur. �scehisar �ay'� il�eyi ikiye ay�rm��t�r.

Volkanik karakterli ve kalkerle bir yap�ya sahip olan il�enin �nemli y�kseltileri �unlard�r: A��nda�� (1526m), Elmada�� (1516m), �apane Tepesi (1785 m), K�ro�lu Da�� (1526m), Madentepe (1894 m), Karakol Tepesi (1721 m), Asar Da�� (1400 m), Kavakl� Beli (1444 m)

Co�raf� konumu itibariyle il�e, Ege ve �� Anadolu b�lgelerinin birbirine en �ok yak�nla�t�klar� yerde kuruldu�u i�in, bu �zelli�inden dolay� �scehisar'da Akdeniz ve karasal iklimin �zellikleri g�r�l�r. Yazlar� s�cak ve kurak, k��lar� so�uk ve ya��l� ge�mektedir.

�klim �artlar�na ve y�zey �ekil �zelliklerine ba�l� olarak belirlenen tabi� bitki �rt�s� "bozk�r" d�r. Ormanl�k alan� il�e y�z�l��m�n�n �'� kadard�r. Ba�l�ca orman a�a�lar� kara�am, me�e, ard��, palamut ve karaa�a�t�r.

Tar�m alanlar� il�enin g�ney ve bat� kesimlerindedir. Genellikle bu�day, arpa, ay�i�e�i, ha�ha�, vi�ne, elma ve kay�s� yeti�tirilmektedir.

�l�emizde hayvanc�l�k ev ihtiya�lar�m�z� kar��lamak i�in, k�ylerimizde ise ge�imi temin etmek i�in yap�lmaktad�r. Daha �ok koyun, s��r, ke�i, tavuk, hindi ve �rdek yeti�tirilmektedir.

Mermer:

Kalkerlerin metamorfizmaya u�ramas� sonucu meydana gelen kaya �e�itlerindendir. �lkemizde ve d�nyada "Afyonkarahisar mermeri" olarak bilinen ve tan�nan mermer �scehisar'da ��kar�l�p i�lenmektedir. Mermer at�klar� �e�itli alanlarda de�erlendirilmektedir. Bunlardan baz�lar� �unlard�r:

a)�l��, boya ve kimya sanayiinde,
b)Karo, s�va, �imento ve buna benzer in�aat sekt�r�nde
c)Seramik, porselen ve sert pl�stik imalat�nda
d)Filitrasyon i�lerinde

�l�ede ��kar�lan mermer �e�itleri �unlard�r: Afyonkarahisar kayma��, kirli sar�, Afyonkarahisar �ekeri, Afyonkarahisar g�l�, kaplan postu ve menek�edir.

Ocak mermercili�i: 1980 y�l�na kadar ilkel metodlarla ��kar�lan mermer, bu y�ldan sonra yeni teknolojik imk�nlarla ��kar�lmaya ba�lanm��t�r. Bundan dolay� ta� kayb� azalm��t�r.

Mermer, 1983 y�l�na kadar hammadde olarak sat�lmakta iken 1983 y�l�ndan sonra i�letmeye y�nelmi�tir.

D��ER BA�LIKLAR

�uhut

Sultanda��

Sinanpa�a

Sand�kl�

K�z�l�ren

�hsaniye

Hocalar

Emirda�

Evciler

Dinar